หอยขม หรือภาษาในบางท้องถิ่นเรีอกว่า หอยจุ๊บ หรือหอยดูด เป็นที่รู้จักกันดีและมีขายในตลาดทั่วไป เป็นหอยฝาเดียวที่พบเฉพาะในแหล่งน้ำจืดเท่านั้น นิยมนำมาทำอาหาร เช่น แกงคั่วหอยขม แกงอ่อมหอยขม และอื่น ๆ อีกมากมาย โดยส่วนมากจะพบจากแหล่งธรรมชาติ โดยชาวบ้านในท้องที่เก็บมาขาย หรือพบบริเวณบ่อเลี้ยงปลา ซึ่งเป็นผลพลอยได้สำหรับเจ้าของบ่อเลี้ยงปลา
แต่ในปัจจุบันมีการทำฟาร์มเพื่อการเพาะเลี้ยงหอยขมในกระชังโดยเฉพาะ หอยขมเป็นสัตว์ที่มีความอดทนต่อสภาพแวดล้อม เลี้ยงง่าย เจริญเติบโตเร็ว และขยายพันธุ์เร็ว ซึ่งวันนี้เองทางเราจะพาเพื่อนๆ ไปชมวิธีการเลี้ยงหอขมในวงบ่อซีเมนต์ วิธีนี้ทำง่าย หอยโตไว ว่าแล้วไปชมกันเลยค่ะ
การเตรียมบ่อซีเมนต์เลี้ยงหอยขม
-เมื่อแช่บ่อจนบ่อหมดกลิ่นแล้วก็ล้างให้สะอาด
-บ่อที่ซื้อมาควรทำท่อน้ำล้นไว้ด้วย เพื่อกันไม่ให้น้ำล้นหอยจะไม่ไต่หนี
-ใส่ดินโคลนตมหรือดินร่วนปนทรายประมาณ 10-20 เปอร์เซ็นต์ของบ่อ น้ำประมาณ 80 เปอร์เซ็นต์
-ใส่พืชน้ำกิ่งไม้,ก้านมะพร้าว ให้เขาได้เกาะและดูดกิ นอาหาร สำหรับผักตบชวาก่อนนำลงในบ่อก็ควรแช่ด่างทับทิบ
-ก่อนใส่หอยลงในบ่อ ให้ใส่ใส่ EM ที่หาซื้อได้ง่าย ใส่ประมาณ 1 ฝา และ ก็กากน้ำตาล 1 ฝา
-ควรใส่ทุกอย่างเตรียมก่อนปล่อยหอยขมลงปล่อยประมาณ5-10วันก็จะเป็นการดีเพราะว่าตะไคร้น้ำจะเริ่มจับที่ทางมะพร้าวและก็เศษใบไม้ก็เริ่มเปื่ อ ยแล้ว
-สถานที่วางบ่อควรอยู่ใต้ร่มไม้ ไม่โดนแดดแรงๆตรงๆ
ปริมาณในการปล่อย
-หอยขมลงในบ่อกลม หอยขมพ่อแม่พั น ธุ์ประมาณ 1-2 กิโลกรัม ประมาณ 60-100 ตัว เลือกพ่อพั น ธุ์แม่พั น ธุ์ที่ตัวใหญ่ๆไว้ก็จะเป็นการดี หาได้ตามแหล่งน้ำธรรมชาติหรือซื้อได้ตามชาวบ้านที่หามาขายตามตลาดเราก็คัดเอา
การเลี้ยงและดูแลหอยขม
-โดยปกติหอยขมจะดูดกินอาหารจากตะไคร้น้ำที่จับตามกิ่งไม้หรือทางมะพร้าวที่เราใส่ลงไปในบ่อ และก็เขาจะดูดกิ น ซ า กของใบไม้ ปริมาณในการใส่ควรใส่ให้เหมาะสมไม่ใส่มากจนเกินไป
-การเปลี่ยนน้ำและล้างบ่อก็ใช้การดูดน้ำออกทางสายย า งและปล่อยน้ำเข้าเพื่อล้าง เปลี่ยนประมาณเดือนละ 1-2 ครั้ง หรือให้สังเกตุดูว่าน้ำส่งกลิ่นก็สามารถเปลี่ยนได้เหมือนกัน
-อาหารนอกจากเศษใบไม้ที่ใส่ลงไปแล้วก็สามารถใส่ปุ๋ ย ค อ กเสริมเล็กน้อยหว่านประมาณ 1 กำมือก็พอและก็รำข้าวเสริมด้วยก็ได้คะ หอยขมที่นำมาเลี้ยงถ้าเป็นตัวที่ใหญ่พร้อมจะเป็นพ่อแม่พั น ธุ์ ก็จะใช้เวลาไม่นานที่เขาจะผสมพั น ธุ์และออกลูกเราก็เลี้ยงประมาณ 3 เดือนหรือสังเกตดูว่าลูกหอยใหญ่ขึ้นมาระดับหนึ่ง
-เราก็คัดเอาพ่อพั น ธุ์แม่พั น ธุ์ออก จะคัดขายหรือเก็บไว้เพาะในบ่อใหม่ก็ได้ ซึ่งหอยขมตัวหนึ่งจะสามารถออกลูกหอยได้ประมาณ 30-50ตัว และหลังจากที่คัดพ่อพั น ธุ์แม่พั น ธุ์หอยขมออกแล้ว อีกประมาณ 2 เดือน
-ก็คัดเอาหอยขมที่ได้ขนาดออก จะสามารถเก็บได้เรื่อยๆในระยะเวลาทุกๆ 2-3 เดือน จะเห็นได้ว่าสามารถเก็บหอยขมได้ตลอดทั้งปีเลยทีเดียว
ขอบคุณข้อมูลและรูปภาพ : รองทศ จ.พิษณุโลก (FB:ไก่กบนกบางกำ รองทศ พิษณุโลก)
